Verhoogt een boost in aanvulling op chemoradiatie het percentage pathologische complete respons bij patiënten met locaal gevorderd rectumcarcinoom: een systematische review en meta-analyse.
Burbach, J.P.M., Den Harder, A.M., Grevenstein, W.M.U. van, Verkooijen, H.M., Reerink, O.
Voorzitter(s): T.M. Karsten, chirurg, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, Amsterdam & T.S. Aukema, AIOS Heelkunde, Kennemer Gasthuis, Haarlem
Locatie(s): Brabantzaal
Categorie(ën):
Rectumcarcinoom wordt vaak in een gevorderd stadium gediagnosticeerd waarna behandeling bestaat uit chemoradiatie (CRT) met ±50Gy. De prognose na behandeling is voor patiënten afhankelijk van de respons op CRT, en een pathologisch complete respons (pCR) is geassocieerd met een lagere recidiefkans en verbeterde overleving. Uit een grote meta-analyse (n=4732) blijkt dat bij slechts 14,8% van de chemoradiatie patiënten een pCR bereikt wordt (1).
Omdat respons na CRT dosis-afhankelijk is, hebben recente studies het effect van dosis-escalatie, met bestralingsdoses tot>60 Gy, onderzocht. In deze systematische review en meta-analyse onderzoeken wij het effect van ≥60Gy bestraling op de kans op pathologisch complete respons (pCR), toxiciteit en het percentage operabele tumoren (resectabiliteit) na CRT.
PubMed, EMBASE en Cochrane databases werden systematisch doorzocht, gebruikmakend van synoniemen voor ‘radiotherapy’, ‘boost’ en ‘rectal cancer’. Studies werden geselecteerd op patiënten met T3-4NxMx, welke preoperatief ≥60 Gy ontvingen. Herbestraalde en palliatieve patiënten werden geëxcludeerd. Twee auteurs verzamelden afzonderlijk studie gegevens en beoordeelden de kwaliteit van individuele studies. Studies welke herberekening van het pCR-percentage volgens ‘intention-to-treat’ toelieten kwamen in aanmerking voor meta-analyse. Inter-studie heterogeniteit (I2) werd berekend met een ‘fixed-effects model’. Gepoolde waarden voor percentage patiënten met pCR, percentage patienten met graad >3 toxiciteit en percentage bij wie de tumor operatief verwijderd kon worden, werden berekend. Daarnaast werd onderzocht of er een correlatie bestaat tussen de bestralingsdosis, verschillende soorten chemotherapie en wachttijd-tot-operatie met het gevonden percentage pCR.
Van de 2548 originele artikelen werden zestien werden geselecteerd voor systemische review en kwamen 13 in aanmerking voor meta-analyse (in totaal 522 patiënten). Het gepoolde pCR-percentage was 20.4% (95% CI 16.8 - 24.5%)en de inter-studie heterogeniteit was laag (I20.0%, 95% CI 0.00 - 87.2%). Vroege graad ≥3 toxiciteit was 9.9% (95% CI 5.1 - 18.3%) en resectabiliteit 90.0% (95% CI 78.5 - 95.7%). Er was geen significante correlatie tussen gebruikte bestralingsdosis, soort chemotherapie of operatie-interval en het pCR-percentage. Iets zeggen over vergelijking met literatuur
Deze meta-analyse toont aan dat een bestralingsboostvan≥60 Gy voor patiënten met een locaal gevorderd rectumcarcinoom geassocieerd is met een hogere kans op een pathologisch complete respons(pCR).
1. Sanghera P, Wong DW, McConkey CC, Geh JI, Hartley A. Chemoradiotherapy for rectal cancer: an updated analysis of factors affecting pathological response. Clin Oncol (R Coll Radiol). 2008 Mar;20(2):176-83. PubMed PMID: 18248971.
- Over Burbach, J.P.M.
- Over Den Harder, A.M.
- Over Grevenstein, W.M.U. van
- Over Verkooijen, H.M.
- Over Reerink, O.