Uitkomst en kwaliteit van leven na endovasculaire aorta aneurysma chirurgie bij patiënten van 80 jaar en ouder
Visser, L., Pol, R.A., Zeebregts, C.J., Sterkenburg, S.M.M. van, Reijnen, M.M.P.J.
Voorzitter(s): L. van der Laan, chirurg, Amphia Ziekenhuis, Breda & E.D. Wiltschut, AIOS Heelkunde, Leids Universitair Medisch Centrum, Leiden
Locatie(s): Auditorium
Categorie(ën):
Doel van deze studie was het evalueren van de uitkomst en de kwaliteit van leven na endovasculaire uitschakeling (EVAR) van een abdominaal aneurysma (AAA) bij patiënten ≥ 80 jaar.
Tussen maart 2009 en april 2011 werd bij 1263 patiënten een EVAR procedure verricht (Endurant®-stentgraft, Medtronic). Patiënten werden op basis van leeftijd ten tijde van de ingreep ingedeeld in twee groepen; ≥ 80 jaar (n=290, 22,9%) en < 80 jaar (n=973, 77,1%). Kwaliteit van leven (KvL) werd geëvalueerd aan de hand van de EuroQol 5-Dimensions Questionnaire (EQ-5D) index scores. Pre-, peroperatieve en follow-up data werden geanalyseerd na 1 jaar.
De anatomische karakteristieken van het aneurysma waren minder gunstig in de groep patiënten ≥ 80 jaar. In beide groepen werd een technisch succes percentage van bijna 99% behaald, en er waren geen operatieve overlijdens. De procedure duurde significant langer bij de oudere patiënten (P=0,002), en zowel de gehele ziekenhuisopname als de postoperatieve ziekenhuisopname waren van kortere duur in de groep patiënten < 80 jaar (P<0,001). Na 1 jaar werd een significant verschil gevonden met betrekking tot mortaliteit (P=0,002), ongewenste events (met name endoleak correcties en myocard infarcten) (P=0,003) en secundaire aneurysma ruptuur (P=0,01). Noodzaak tot conversie naar open uitschakeling en secundaire endovasculaire interventies waren niet significant verschillend tussen beide groepen. Betreffende perceptie van gezondheidszorg scoorden de oudere patiënten significant slechter (P,001), echter er werd geen significant verschil gevonden in EQ-5D scores. In de oudere groep waren meer patiënten na 1 jaar niet op hetzelfde niveau betreffende KvL als preoperatief (P=0,01).
Concluderend laat deze studie zien dat patiënten ≥ 80 jaar moeilijker te behandelen zijn via endovasculaire benadering gezien de slechtere anatomie en hogere incidentie van postoperatieve complicaties. Desalniettemin heeft EVAR een belangrijke rol in de behandeling van patiënten ouder dan 80 jaar gezien goede uitkomsten wat betreft herstel en KvL in een zeer kwetsbare patiënten groep.
- Over Visser, L.
- Over Pol, R.A.
- Over Zeebregts, C.J.
- Over Sterkenburg, S.M.M. van
- Over Reijnen, M.M.P.J.