De rol van inflammatie bij postoperatieve ileus en naadlekkage
Dekkers, M., Peters, E.G., Lee, D.G.C. van de, Houterman, S., Luyer, M.D.
Voorzitter(s): P. Hemmer, chirurg, Universitair Medisch Centrum Groningen, Groningen & J.M.T. Omloo, AIOS Heelkunde, Gelre Ziekenhuizen, Apeldoorn
Locatie(s): Brabantzaal
Categorie(ën):
Postoperatieve ileus (POI) is een veel voorkomend probleem na colorectale chirurgie. In proefdierstudies is aangetoond dat een verhoogde lokale en systemische ontstekingsreactie hieraan ten grondslag ligt. Het is echter nog onbekend of dit ook in een klinische situatie zo is. Bovendien zijn de gevolgen van POI onduidelijk. In deze studie is onderzocht of inflammatie ook in de klinische setting van belang is bij POI en wat de gevolgen van POI zijn op belangrijke chirurgische complicaties.
Deze analyse werd verricht in een groep van 120 patiënten die colorectale chirurgie hebben ondergaan. In een eerdere studie werden deze patiënten gerandomiseerd tussen een interventie (kauwgom kauwen, n=58) en placebo (pleister, n=62). 8 patiënten werden geëxcludeerd op basis van verschillende redenenen. Voor deze studie werden patiënten gestratificeerd voor POI en werd een post hoc analyse uitgevoerd.
POI werd gedefinieerd als de afwezigheid van passage van flatus of ontlasting, of het ontbreken van tolerantie van orale voeding gedurende tenminste 24 uur, op de vijfde dag postoperatief. Klinische gegevens werden prospectief geregistreerd in een database. Chirurgische complicaties werden geregistereerd volgens de Clavien-Dindo schaal voor chirurgische complicaties. Inflammatoire parameters werden gemeten in bloed en weefsel monsters met behulp van Enzyme-linked Immunosorbent Assay (ELISA) en Polymerase Chain Reaction (PCR).
Postoperatief ontwikkelden 43 patiënten (38%) een ileus. Expressie van parameters voor inflammatie (IL6, CCL2) in weefsel samples waren significant hoger in de groep patiënten die een POI ontwikkelden, p=0.004 en p=0.02 respectievelijk. Tumor necrosis factor was significant verhoogd in plasma vier uur postoperatief en C-reactief proteïne was op de tweede dag postoperatief significant hoger bij patiënten met POI (623.4 pg/mL, p=0.04 en 234.0 mg/L, p=0.002 respectievelijk). Patiënten met POI kregen significant vaker naadlekkage vergeleken met patiënten zonder POI (9 versus 1, p<0.001). Deze associatie van POI met naadlekkage was niet gecorreleerd aan bekende preoperatieve risicofactoren voor naadlekkage.
Deze studie toont voor de eerste maal in patiënten dat de lokale en systemische inflammatoire respons van belang is bij POI. Bovendien is er een sterke associatie tussen POI en naadlekkage. De lokale en systemische inflammatoire respons die ontstaat direct na operatie is een belangrijk aangrijpingspunt voor de ontwikkeling van mogelijke therapiëen ter vermindering van POI en mogelijk ook naadlekkage.