CD 2014

In Nederland bestaat preoperatieve lymfeklierstadiëring van mammacarcinoompatiënten uit lichamelijk onderzoek en echografie van de axilla. Indien er klinisch geen verdachte lymfeklieren worden gedetecteerd (cN0), volgt een schildwachtklierprocedure. Bij een positieve schildwachtklier werd voorheen bij iedere patiënt een completerende okselklierdissectie (cOKD) verricht. De ACOSOG-Z0011 studie toonde aan dat een cOKD veilig achterwege gelaten kan worden bij cN0 mammacarcinoompatiënten met 1 of 2 schildwachtkliermetastasen, behandeld middels lumpectomie, adjuvante radiotherapie en systemische therapie. Dit resulteerde in twijfel ten aanzien van de waarde van de schildwachtklierprocedure. Dit heeft geleid tot het opzetten van de BOOG 2013-08 studie. In deze studie zullen vrouwen met een cT1-2N0 mammacarcinoom behandeld middels lumpectomie en radiotherapie van de mamma, gerandomiseerd worden voor wel versus geen schildwachtklierprocedure. Het doel van deze studie is te onderzoeken of patiënten met uitgebreide lymfekliermetastasen (≥4 lymfeklieren, pN2-3) niet gemist worden bij preoperatieve echografie van de axilla in alle deelnemende centra, bij cT1-2N0 mammacarcinoompatiënten behandeld middels lumpectomie, schildwachtklierprocedure en radiotherapie van de mamma in een Nederlands cohort.

Vrouwen met cT1-2N0 mammacarcinoom, gediagnosticeerd in 2011 en 2012 en behandeld middels lumpectomie, schildwachtklierprocedure en radiotherapie, werden geïncludeerd. De data evenals de centra werden geanonimiseerd aangeleverd door IKNL uit de Nederlandse Kankerregistratie. De negatief voorspellende waarde voor het echografisch uitsluiten van uitgebreide lymfekliermetastasen werd berekend voor ieder centrum afzonderlijk en voor alle centra tezamen.

In totaal werden 10.806 patiënten geïncludeerd uit 85 centra. Na een negatieve echografie van de axilla toonde de schildwachtklier en/of het cOKD in 812 (7,5%) van de patiënten een micrometastase (pN1mi), in 1247 (11,5%) 1-3 macrometastasen (pN1) en in 193 (1,8%) 4 of meer macrometastasen (pN2-3). Dit resulteert in een negatief voorspellende waarde voor een negatieve echo van de axilla voor het uitsluiten van pN2-3 van 98,2%. De negatief voorspellende waarde tussen de deelnemende centra onderling varieert van 86.7%-100%.

Concluderend, een negatieve echografie van de axilla mist slechts bij 1.8% van de patiënten uitgebreide lymfekliermetastasen (pN2-3) bij patiënten met een cT1-2N0 mammacarcinoom behandeld middels lumpectomie, schildwachtklierprocedure en radiotherapie van de mamma. Deze Nederlandse cohortstudie laat zien dat de echografie een betrouwbaar instrument is voor het aantonen van uitgebreide lymfekliermetastasen, en derhalve accuraat patiënten kan selecteren die voldoen aan de inclusiecriteria van de BOOG13-08 studie.