Sluiten Toegevoegd aan Mijn programma.
Sluiten Verwijderd uit Mijn programma.
Terug Home

CD 2014

vrijdag 23 mei 2014 9:20 - 9:30

Uitkomsten van laparoscopische en open pancreasstaart-resecties in Nederland: een retrospectief multicentrisch onderzoek

Rooij, T. de, Jilesen, A.P.J., Kazemier, G., Boerma, D., Bonsing, B.A., Bosscha, K., Dam, R.M. van, Eijck, C.H.J. van, Gerhards, M.F., Goor, H. van, Harst, E. van der, Hingh, I.H.J.T. de, Klaase, J.M., Molenaar, I.Q., Nieveen-van Dijkum, E.J., Patijn, G.A., Santvoort, H.C. van, Scheepers, J.J.G., Schelling, G.P. van der, Sieders, E., Vogel, J.A., Busch, O.R.C., Besselink, M.G.H.

Voorzitter(s): C. Verhoef, chirurg, Erasmus Medisch Centrum, Rotterdam & H.C. van Santvoort, AIOS Heelkunde, Universitair Medisch Centrum, Utrecht

Locatie(s): Baroniezaal

Categorie(ën):

Recente meta-analyses suggereren dat laparoscopische pancreasstaart-resecties veilig en kosteneffectief zijn, hoewel gerandomiseerde studies ontbreken. Het is momenteel onbekend in welke mate laparoscopische pancreaschirurgie in Nederland plaatsvindt. Het doel van deze studie was om het gebruik en de uitkomsten van laparoscopische en open pancreasstaart-resecties te vergelijken. Tevens werden de meningen van pancreaschirurgen betreft laparoscopische pancreaschirurgie in kaart gebracht .

Volwassen patiënten die in 17 centra tussen januari 2005 en september 2013 een pancreasstaart-resectie ondergingen werden retrospectief geanalyseerd. Patiënten werden geëxcludeerd indien de pancreasstaart-resectie onderdeel was van een andere ingreep of indien te weinig data beschikbaar waren. Elke laparoscopische patiënt werd gematcht aan een open patiënt op basis van geslacht, leeftijd, ASA score, indicatie voor chirurgie en (indien de indicatie (verdenking op) een tumor bedroeg) tumorgrootte. Het primaire eindpunt was het optreden van klinisch relevante complicaties (Clavien-Dindo score >2). Analyse was volgens het intention-to-treat principe. Tevens werd een enquête, bestaande uit 12 vragen omtrent gebruik, training en studies van laparoscopische pancreaschirurgie verstuurd aan 30 Nederlandse pancreaschirurgen.

Er werden 633 patiënten geïncludeerd, 64 (10%) ondergingen een laparoscopische- en 569 (90%) een open pancreasstaart-resectie. In totaal werden 128 patiënten geëxcludeerd, 124 omdat de staartresectie niet de primaire procedure was en 4 omdat er te weinig data beschikbaar waren. Van de laparoscopische groep konden 63 patiënten gematcht worden aan een patiënt uit de open groep. Zo ontstond een gematcht cohort van 126 patiënten. Beide groepen waren vergelijkbaar betreffende patiëntkarakteristieken. Een klinisch relevante complicatie kwam minder vaak voor in de laparoscopische groep (14% vs 30%, P=0,03). Laparoscopie was geassocieerd met minder intra-operatief bloedverlies (275mL (38-638) vs 650mL (250-975), P=0,04) en een kortere postoperatieve opnameduur (7 dagen (5-10) vs 9 dagen (7-11), P=0,01). Beide groepen waren vergelijkbaar betreft operatieduur, optreden van pancreasfistels, gastroparese, bloeding en infectie, oncologische- en overige hospitalisatieparameters. Postoperatieve diagnoses waren (volgorde van voorkomen) neuro-endocriene tumor, adenocarcinoom, pancreatitis, mucineus cystadenoom, IPMN, sereus cystadenoom en metastasen. De enquête (respons 27/30, 90%) liet zien dat 85% van de pancreaschirurgen deel wil nemen aan centrale en lokale training in laparoscopische pancreasstaart-resecties en 96% zou willen participeren aan een gerandomiseerde studie.

Een laparoscopische pancreasstaart-resectie lijkt ook in Nederland een veilig alternatief voor een open benadering bij deze relatief kleine groep geselecteerde patiënten. De laparoscopische techniek wordt nog weinig toegepast in de Nederlandse praktijk en er zijn veel conversies. Na training van de Nederlandse pancreaschirurgen zal een gerandomiseerde studie starten welke de werkelijke waarde van laparoscopische pancreasstaart-resecties moet aantonen.